అంతా బూటకం అని చెప్పే రంగమార్తాండ

"నటుడైన నటరాజయినా చివరకు మిగిలేది స్మశాన వసంతమే"

-రంగమార్తాండ

"చోటు మారితే ఆట మారుతుందా

మహాభారతమైనా 

మనిషి జీవితం అయినా విషాదాల సమాహారమే"

-రంగమార్తాండ

"రంగులు వేసి నటించిన అంత ఈజీ కాదు రా 

రంగులు లేని ప్రపంచంలో బ్రతకడం"

-రంగ మార్తాండ

"చిటికెడంత నవ్వి చూడు

 ఏడుపంతా వెళ్లిపోతది"

"అక్షరాలను పొడిగా వాడుకు

దాని వెనుకున్న తడిని చూడు"

-రంగమార్తాండ.

"ఒంటరి జననం 

ఏకాకి మరణం 

నడుమ నడుస్తున్నదంతా జగన్నాటకం"

చిత్రం: రంగమార్తాండ

తారాగణం: ప్రకాశ్ రాజ్, బ్రహ్మానందం, రమ్యకృష్ణ, జయలలిత, అనసూయ, ఆదర్శ్, శివాత్మిక, రాహుల్ సిప్లిగంజ్, భద్రం తదితరులు

కెమెరా: రాజ్ కె నల్లి

మాటలు: ఆకెళ్ల శివప్రసాద్

----------------------------------

సంగీతం: ఇళయరాజా

నిర్మాత: కాలిపి మధు, ఎస్ వెంకట రెడ్డి

దర్శకత్వం: కృష్ణవంశీ

విడుదల తేదీ: 22 మార్చ్ 2023.

రంగమార్తాండ జీవిత తత్వాన్ని, మనిషి జీవితంలో ఆఖరి మజిలీని, చివరకు మిగిలిన వైరాగ్యాన్ని అద్భుతంగా చిత్రించిన సినిమా.

నిర్మాత కొడుకు సిద్దు. 

సిద్దు నాన్న రాఘవ రాజుకు ఇచ్చే గౌరవాన్ని చూసి ఈర్ష పడతాడు.

సిద్దుని హీరో చేయాలనే ఉద్దేశంతో సినిమా చిత్రీకరిస్తున్నప్పుడు కలుగజేసుకొని ఆ హీరో సిద్దూ మనస్తత్వాన్ని మార్చిన గొప్ప నటుడు రాఘవ రాజు. 

ఒకరోజు సిద్ధూ రోడ్డు గుండా వెళ్తున్నప్పుడు ఒక హోటల్లో ఆగి టిఫిన్ చేస్తుంటాడు. అన్నీ కోల్పోయిన అనాధగా జీవితమెల్లదీస్తున్న రాఘవ రాజు టిఫిన్ ఇస్తూ నేలపాలు చేస్తాడు.

హోటల్ యజమాని కోప్పడతాడు.

రాఘవ రాజు మీరే కదా మీ వల్ల నా జీవితమే మారిపోయిందని సిద్దు గుచ్చి గుచ్చి అడుగుతాడు. చివరకు తన జీవితంలోని ఉత్థాన పతాన స్థితులను దయనీయ పరిస్థితులను సిద్దుకు తెలియజేయడమే కథా సారాంశం.

మీ నాన్న దొరికాడని రాఘవ రాజు కొడుకు కి ఫోన్ చేసినప్పుడు మా నాన్నగారు కాశీలో ఉన్నాడని సమాధానం చెబుతారు కానీ హోటల్లో పనిచేసేది తెలియదు.

అల్లుడు బిడ్డకు ఇదే విషయాన్ని ఫోన్ చేసి చెప్తాడు సిద్దు. అందరూ హుటాహుటిన వస్తారు.

తన జీవిత వికాసానికి మూలమైన నాటక ప్రదర్శన జరిగే చోటులో తన అనుభవాన్ని జీవితాన్ని సిద్ధూ చెప్తుంటాడు రాఘవ రాజు.

ఆ మాటకొస్తే తల్లిదండ్రులు సంపాదించిన ఆస్తిని అనుభవిస్తున్న కొడుకులు కూతుళ్లు ఏదో నెపంతో ముసలి తల్లిదండ్రులని వివిధ పద్ధతుల్లో వెళ్ళగొట్టడం ప్రతి మనసుని కలిచి వేస్తుంది. 

నాటకంలో రిటైర్ అవుతూ రాఘవ రాజుగారు రంగమార్తాండ అనే బిరుదు పొందారు. అదే రోజు అతని భార్యకు తెలియకుండా ఉన్న ఆస్తిని కొడుకు రంగాకు, కూతురు బంగారంకు దారాదత్తం చేస్తాడు.

అనుకోని ఒక రోజున సిప్లిగంజ్ రాహుల్ నీ కూతుర్ని ప్రేమిస్తున్నాను అంటూ వచ్చాడు. బిడ్డ మాట కాదనలేక రాఘవ రాజు బ్రహ్మాండమైన వేడుకగా పెళ్లి నిర్వహించి పంపిస్తాడు.

తెలుగులో మాట్లాడడం నేరమని రాసి ఉన్న మాటల్ని చూసిన రాఘవ రాజు మనసు కలుక్కుమంటుంది. 

"అక్షరాలను పొడిగా వాడుకు

దాని వెనుకున్న తడిని చూడు"అనే డైలాగ్ నేడు పెట్టుబడిదారీ విధానాన్ని కార్పొరేట్ మాయాజాలాన్ని, అదే నిజమని భ్రమపడే తల్లిదండ్రుల వ్యామోహాన్ని ఒక్కసారిగా ఖండిస్తుంది.

రాఘవ రాజు ముక్కుసూటితనం, ఖచ్చితత్వం ఎవరికి మింగుడుపడది. మరి ముఖ్యంగా అతని కోడలు కూడా. మనవరాలు వెస్ట్రన్ డాన్స్ ని అసహ్యించుకోవడం వల్ల అటు యాజమాన్యం, ఇటు కొడుకు 

కోడలు ఉన్న ఆస్తిని తీసుకొని మీ చాందసవాదాన్ని మేము భరించలేకున్నాము అని చెప్పడంతో గమ్యం తెలియని పయనం సాగిస్తుంటారు.

రంగమార్తాండ రాఘవ రాజు స్నేహితుడు చక్రి సహాయంతో బస్టాప్ నుంచి  బిడ్డ అల్లుడు ఇంటికి తీసుకెళ్తారు. 

అల్లుడు సిప్లిగంజ్ రాహుల్ పాటలు పాడడమే వృత్తి. నాటకం యొక్క అనుభవాన్ని రంగరించి జానపద భానీల్లోంచి గొప్ప పాటల్ని అందిస్తాడు రాఘవ రాజు. అనేకమైన మెలోడీలు సూపర్ హిట్ అవుతాయి. పరోక్షంగా ధన సంపాదనను అల్లుడికి బిడ్డకు సమకూరుస్తాడు. 

చక్రి, రాఘవరాజు ఇద్దరు సోదరుల నాటక రంగంలో జీవిస్తుంటారు.

చక్రి భార్య చనిపోతుంది. "ఒంటరిగా ఉన్నాను. నన్ను వదిలి పోకురా రాజు" అని దీనంగా వేడుకుంటే చెప్పకుండానే వెళ్ళిపోతాడు రాఘవ రాజు. 

మరొక రోజు చక్రిని చూడడానికి వచ్చిన రాఘవ రాజుని

నువ్వు ఒక చెత్త నటుడివిరా దొంగ నా కొడకా అని తిట్టి గట్టిగా చెంప దెబ్బ వేస్తాడు. బాధపడతాడు. ఆ బాధలోనే హైపర్ టెన్షన్తో హాస్పిటల్ పాలవుతాడు. 

రంగులు వేసుకొని నటించినంత ఈజీ కాదు రంగులు వేసుకోక బతకడం  అని ఓడిపోతున్న పరిస్థితులను, అమితంగా ప్రేమించే కొడుకు బిడ్డ కూడా ఈసడించుకుంటున్నారు అనే విషయాన్ని తెలియజేస్తాడు రాఘవరాజు. 

చక్రి (పాత్ర పోషిస్తున్న బ్రహ్మానందం) "ఒరేయ్ రాజు చావు కైనా, బ్రతుకైనా ఎదురుచూడడం నరకంగా ఉందిరా" అని చక్రి రాఘవరాజుకి చెప్పారు.

 చక్రి ఆజ్ఞను శిరసావహిస్తూ రంగ మార్తాండ అన్ని గోలీలు నీటిలో కలిపి ఒక్కసారిగా తాగిస్తే చక్రి చనిపోతాడు. ఈ సన్నివేశం చూస్తుంటే మనసును పొడి బట్ట చేసి పిండినట్టుగా అనిపిస్తుంటది.

రాఘవ రాజు వజ్రం, జాతిరత్నం అని పిలుచుకునే బంగారు బిడ్డ దొంగతనం ఆరోపణ చేస్తుంది. రాఘవరాజు అంతకుముందే తనభార్య కోసం రంగమార్తాండ బిరుదు ప్రధానం చేసిన రోజు తొడిగిన స్వర్ణ కంకణాన్ని అమ్మి తెచ్చిన డబ్బులు లెక్కిస్తుంటే "నన్ను అడిగితే నేను నీ అవసరం తీర్చేదానినికదా! దొంగతనం ఎందుకు చేసావు? 

" అని బిడ్డ కోప్పడుతుంది. చెప్పితే వినిపించుకోదు. 

"నేను రాజు వేషం వేశాను. భటుడిగా.... రకరకాల వేషం వేశాను కానీ ఇప్పటివరకు వేయనివేషం నీవు వేయిస్తున్నావు అదే దొంగ వేషం. సంతోషం అని బాధపడతాడు.

రంగమార్తాండ దొంగనా? నాటకాలు వేసి కోట్లు సంపాదించాను. అనేక మందికి పంచి పెట్టాను. నన్నే దొంగగా చేస్తే..... అని బాధపడతాడు. తప్పు తెలుసుకుని బిడ్డ అల్లుడు ఎంత బతిమాలిన వినని

రాఘవ రాజు దంపతులు రాత్రికి రాత్రే చెప్పకుండా వెళ్ళిపోతారు. 

పోతూ పోతూ ఒక చెట్టు కింద రాఘవ రాజు భార్య పడుకున్నది పడుకున్నట్టుగానే చనిపోతుంది.

నేనెవరిని నేను ఎవరిని అని తనను తాను ప్రశ్నించుకుంటున్న రంగ మార్తాండ రాఘవ రాజు సంతానం కొడుకు కూతురు వస్తుంది. ఎవరిని దగ్గరికి రానివ్వడు భారీ డైలాగు చెప్పుతూ కుప్పకూలిపోతాడు అప్పుడు సిద్దూకు చెప్తాడు నటన,

 జీవితం చివరకు స్మశాన వసంతం అని. 

ఈ నిలయం నీది 

నర్తనశాలే కాదా?

నీ కొలువేది 

విరాట పర్వం కాదా?

ఏం తెలుసయ్యా సమరం ఏం పొందావు విజయం ?

అంతా వినడమే కానీ అనుమానం

నీ యుద్ధం నీలో నుండి నిన్నోడిందా? బ్యాక్ గ్రౌండ్ పాటతో ముగిసిపోతుంది.

ఈ సినిమాలో ప్రతి ఒక్కరూ పోటీపడి నటించారు. నటించడం కంటే జీవించడం అంటే సబబుగా ఉంటుంది అని నా అభిప్రాయం.

ప్రతి డైలాగ్ జీవం  ఉట్టిపడేలా ఉంది. కొన్ని తెలుగు కవుల కవితా పంక్త గుర్తు తెచ్చే విధంగా ఉన్న ప్రతి డైలాగు స్వతంత్రంగా రాయబడింది.

కృష్ణవంశీ గారు అనేకమైన కళాఖండాలను అందించారు.

కృష్ణవంశీ గారి సినిమా దర్శకత్వం చాలా రోజుల తర్వాత సంతృప్తిగా చూసే అవకాశం కలుగుతుంది.

ఇళయరాజా గారి సంగీతం గురించి ప్రత్యేకంగా చెప్పవలసిన అవసరమే లేదు.

తల్లిదండ్రుల కోరికల్ని గౌరవించడం.

 వారి ఆశయాన్ని కొనసాగించడం.

 చివరి సమయంలో వారికి అండగా ఉండడం నేటి యువతకి పిల్లలకి ఇచ్చే సందేశంగా సినిమా ఉంది.

ఆంగ్ల భాషా వ్యామోహాన్ని ధిక్కరించింది. పాశ్చాత్య పాప్ సంగీతాన్ని తులనాడింది.

విలియం షేక్స్పియర్ కంటే ముందే రాసిన నాటక కర్తలగు కాళిదాసు దండి బలిజేపల్లి లక్ష్మీకాంతం గుర్రం జాషువా ఎంతో మంది నాటక కర్తలను కవులను మరొకసారి గుర్తు చేసింది ఎన్నో భారతీయ మూలాలను చూసిన సినిమాగా నిలిచిపోతుంది.

గొప్ప సినిమా అందించిన కృష్ణవంశీ గారికి,

నిర్మాత గారికి, రంగమార్తాండ సినీ నటులకు సాంకేతిక నిపుణులకు అభినందనలు.

ప్రాణం పోసి నటించిన ప్రతి ఒక్కరికి పేరుపేరునా జేజేలు.

డా. సిద్దెంకి యాదగిరి

కవి, రచయిత, విమర్శకులు, విశ్లేషకులు 9441244773