సాహిత్యమే శాశ్వతం. సాహిత్యమే జీవితం.

31, అక్టోబర్ 2023, మంగళవారం

ధ్వని గుర్తింపు / అక్షర గుర్తింపు

  1. అ – ‌ ర ‌- తలకట్టు
  2. ఆ – ా – దీర్ఘం
  3. ఇ. – ి – గుడి
  4. ఈ – ీ – గుడి దీర్ఘం
  5. ఉ – ు – కొమ్ము
  6. ఊ – ూ – కొమ్ము ధీర్ఘం
  7. ఋ – ృ – ఋత్వం
  8. ౠ – ౄ – ఋత్వ ధీర్ఘం
  9. ఎ. – ‌‌ ె – ఎత్వం
  10. ఏ. – ే ‌- ఏత్వం
  11. ఐ – ై – ఐత్వం
  12. ఒ. – ొ – ‌ ఒత్వం
  13. ఓ. – ో – ఓత్వం (ఒత్వా పొల్లు)
  14. ఔ – ౌ – ఔత్వం
  15. అం – ం – సున్నా
  16. అః – ః – విసర్గ


1
***********************
క - కా : కాలు కారు కాలువ
గ - గా : గాలి గానం గాడిద
చ - చా : చాలు చారు
జ - జా: జారు జానకి జాతకం
ట - టా: టారెత్తు టాకా
డ - డా: డాక్టర్ డాడీ డాండాం 
త - తా: తాతా తాలు తారు రోడ్డు
ద - దా: దానిమ్మ దాచు దారి 
న - నా: నాగు నాలా నాకు నారు
ప - పా: పాము పాలు పారకం పానకం 
బ - బా: బాగు బాలురు బాలికలు బాధ
మ - మా: మాది మానేడు మారు అన్నం 
య - యా: యాది యాదగిరిగుట్ట
ర - రా: రాయి రాజు రాణి
ల - లా: లావు లాగు లారీ లాలన
వ - వా: వాగు వాన వాడు వారం‌ వాలి 
శ - శా: శాపం శాఖ 
ష -  షా: షాక్ 
స - సా: సాకు సాక సారు 
హ - హా: హారం హాలుడు హాననం
ళ -

2
*********
క - కి: కిరాణం కిటికీ కిరణం కివి
గ - గి:  గిరక గింజ గిన్నె గిన్నీస్ బుక్ 
చ - చి: చిలుక చిరుత చిక్కుడు
జ - జి: జింక జిలకర జిలుగు జిగురు
ట - టీ : టీకా టీం 
డ - డి :  డివైడర్, 
త - తి : తిరుగు తిరుపతి తినుట 
ద - ది: దినం దిక్కు దిశ దిగంబర 
న - ని: నిచ్చెన నిలబడు నిప్పు
ప - పి: పిలక పిచ్చుక పిల్ల పిలగాడు పిలుపు
బ - బి : బిడ్డ బియ్యం బిలము 
మ- మి: మిమ్ము   మిన్ను 
య - యి : 
ర - రి : రింగు రిమ్మనగూడ
ల - లి: లిఖిత లింగం 
వి - వి :  విగ్రహం విరహం వినుము
శ - శి: శిలా శిల్పి శిల్పం శిఖ
ష - షి : షికారు 
స- సి:  సిరి సింగిడి  సిద్ధం
హ - హి: హింస హిందీ 

3
***********************
క - కీ : కీలు కీలక కీర్తన కీడు కీటకం 
గ - గీ : గీరు గీత గీతిక గీయడం గీర
చ - చీ : చీమ చీర చీలిక చీకటి
జ - జీ : జీరా జీవనం జీతం జీవి జీకురు 
ట - టీ : టీకా టీవీ టీం 
డ - డీ : డీలు డీజీపి
త - తీ : తీయని తీరు తీగ తీరం తీపి
ద - దీ : దీవి దీవెన దీక్ష దీపం దీపిక
న - నీ : నీరు నీరా నీవు నీకు నీతి నీరసం నీరజ నీది నీలి
ప - పీ : పీచు పీరి పీలిక పీత పీట
బ - బీ : బీరతీగ బీదజనం బీజం బీజాపూర్
మ - మీ : మీద మీరా మీగడ మీనం మీడియా
య - యీ :
ర - రీ : రీతి రీలు రీము
ల - లీ : లీనం లీల 
వ - వీ : వీరు వీరుడు వీణ వీక్షణలు వీసం వీక్షిత
శ - శీ : శీర్షిక శీర్షము శీతాకాలం
ష - షీ : షీలా 
స - సీ : సీమ సీలు సీత సీసం
హ - హీ : హీనం హీనా హీరా
క్ష - క్షీ : క్షీణము క్షీరం

4
*****************
క - కు:  కుడి కుర్రాడు కుమ్మరి కునుకు కుడక
గ - గు : గుర్రం గుండె గుడి గుట్టు గుట్ట గురక 
చ  - చు: చుక్క చుట్టూ చుట్ట 
జ - జు : జున్ను జుట్టు జుడాయిజం 
ట - టు: టుగాగమ సంధి
డ - డు: 
త - తు : తుమ్మ తుంటరి తురుము తులారాశి తుట్టేపురుగు తునికాకు
ద - దు : దుక్కి దురద దున్నపోతు
న - ను: నురుగు, నులిపురుగు నులివెచ్చని నుడువుట (చెప్పుట) నుడికారం (మాట స్వభావం)
ప - పు: పురం పుట్ట పురుగు పులమడం పుచ్చుకొను పుచ్చకాయ
బ - బు:  బుట్ట బుక్కు బురద 
మ - ము:   ముక్క ముక్కెర ముక్కు మునగాకు మునగడం
య - యు:
ర -రు: ఋషి రుక్కు
ల - లు: 
వ - వు:
శ - శు: శుచి  శుక్రుడు శుభ్రత
స -సు: సుశీల సురక్ష సునీత సుకుమారుడు
హ- హు: హుక్క హుషారు 
క్ష - క్షురకత్తి

********************
5
క- కూ: కూత కూరాడు కూర్పు కూల్చుట 
గ - గూ: గూడు గూన గూడూరు
చ - చూ: చూడు చూరు చూళిక
జ - జూ: జూటం జూకాలు 
ట - టూ : టూర్ 
డ - డూ: 
త - తూ : తూర్పు తూలుట తూనీగ 
ద - దూ : దూరం దూలం దూకుట
న - నూ : నూరు నూలు నూనె 
ప - పూ: పూలు పూరించుట
బ - బూ: బూరుగుపల్లి బూర
మ - మూ: మూలగడం మూల మూలకం
య - యూ:
ర - రూ : రూపం రూడి రూకలు 
ల - లూ: లూలుమాల్
వ - వూ: 
శ - శూ : శూరుడు శూలం 
ష - షూ : 
స - సూ: సూర్యుడు 
హ -హూ: హూనం హుంకరించు
ళ - ళూ :
క్ష - క్షూ : 
హ - హూ: హూనం 

*******************
6
క - కృ : కృతి కృపాణము కృతజ్ఞత కృష్ణుడు
గ - గృ : గృహము గృహిణి
చ - చృ:
జ - జృ : జృంభన 
ట - టృ :
డ - డృ : 
త - తృ : తృష్ణ తృప్తి  తృణీకరణ
ద - దృ : దృష్టి దృతి దృక్పథము దృక్కోణము 
న - నృ : నృసింహ నృత్యం నృపాలుడు నృపాలుడు 
ప - పృ : పృథ్వి
బ - బృ : బృందం బృహన్నల బృహస్పతి బృహత్ బృహదీశ్వరాలయం 
మ - మృ : మృగము మృత్తిక  మృదుల మృగరాజు మృణాళిని మృదంగం 
య - యృ :
ర - రృ :
ల - లృ :
- వృ : వృధా వృక్షము వృత్తం వృశ్చికము వృత్తాంతము వృద్ధుడు వృకోదరుడు
శ - శృ : శృతి శృంగం శృంఖలం 
ష - షృ :
స - సృ : సృష్టి సృజన
హ - హృ: హృదయం హృత్తు 
- ళృ :
క్ష - క్షృ :

*******************
7
ౠక
క - కౄ: కౄరుడు 
గ - గౄ :
చ - చౄ :
జ - జౄ : 
ట - టౄ :
డ - డౄ : 
త - తౄ : మాత్రూణం
ద - దౄ : చిద్రూపం
న - నౄ:
ప - పౄ :
బ - బౄ :
మ - మౄ:
య - యౄ:
ర - రౄ :
ల - లౄ:
వ - వౄ:
శ - శౄ :
ష - షౄ :
స - సౄ :
హ - హౄ :
- ళౄ :
క్ష - క్షౄ :

*******************
8
క - కె  : కెంపు కెరటం 
గ -  గె :  గెలుపు గెల 
చ - చె : చెరుకు, చెదలు, చెప్పులు 
జ - జె : జెగ్గు, జెన్నీ 
ట- టె  : టెంకాయ, 
డ - డె :  డెందం డెంగ్యూ, డెన్మార్క్ 
త - తె : తెరచాప తెలుగు తెనుగు 
ద - దె  : దెస 
- నె   : నెపం, నెనరు, నెచ్చలి నెమలి నెమ్మది
ప - పె : పెనం, పెరుగు, పెరూ దేశం 
బ - బె : బెండకాయ, బెదిరింపు, బెబ్బులి
మ - మె: మెరుపు, మెద, మెరుగు
య - యె:
ర - రె: రెండు రెక్క రెళ్ళు రెమ్మ 
ల - లె: లెమ్ము లెక్క 
వ - వె: వెలుగు వెంకన్న వెన్నుడు 
శ - శె 
- షె :
స - సె : సెలుక 
హ - హె 
ళ - ళె:
క్ష - క్షె :
*******************
క - కే : కేరళ కేసు కేక్ 
గ - గే : గేలి గేయం గేరు 
చ - చే: చేను, చేపలు, చేదు
జ - జే: 
ట - టే : టేకు టేపు 
డ- డే : 
త - తే : తేది, తేలు, తేలిక తేనె తేకువ 
ద - దే : దేవుడు దేశం 
న- నే : నేల నేను
ప - పే : పేరు పేగు పేలు పేక 
బ - బే : బేడ
మ - మేక మేలు మేధా మేఘం మేం మేడం 
య- యే: 
ర - రే: రేయి రేణుక రేగు రేలా రేవతి రేఖ
ల- లే : లేమి లేమ లేఖ లేక లేబరీ లేను
వ - వే : వేసవి వేగురు వేణి
శ- శే : శేరు 
ష- షే: 
స- సే: స్నేహం, సేవకుడు సేకరణ సేమ్యా 
హ - హే : హేళన హేతువు హేమ హేమంత ఋతువు
ళ- ళే:
క్ష - క్షే : క్షేత్రం

************************
10
క- కై: కైక  కైత కైలాట్కమ్ 
గ - గై: గైకట్టే 
చ - చై : చైత్ర చైతన్య 
జ - జై : జైత్ర యాత్ర 
ట- టై : టై టైం
డ- డై :  డై డైనింగ్ డైనింగ్ 
త - తై : తైదలు తైలం 
ద - దై : దైవం దైనందిన 
- నై : నైట్రైట్ నైలు నైషధం 
ప - పై : పైకం, పైరు పైన 
బ - బై : బైడెన్ బైక్ 
మ - మై : మైనం మైకు మైళ్ళు మైల
య - యై:
ర - రై : రైలు రైక రైల్వే 
ల - లై : లైలా లైకా లైక్ 
వ - వై : వైరా వైతేరని వైదేహి వైద్యం వైరు 
శ - శై : శైలజ శైలి శైవం
- షై 
స - సై : సైగ సైకిల్ సైంధవుడు 
హ - హై : హైలెస్సా హైమ హైదరాబాద్ హైందవులు
- ళై :
క్ష - క్షై :

*******************
11
క - కొ : కొంగ కొక్కెర కొమ్ము కొడుకు 
గ - గొ : గొంగడి 
చ - చొ : చొప్పున చొప్పదండి చొక్కా 
జ - జొ : జొన్న 
ట- టొ : టోకరా 
డ- డొ : 
త - తొ : తొండం తొండి తొమ్మిది 
ద - దొ : దొంగ దొండ దొర 
న - నొ :  నొసలు 
ప - పొ : పొగరు పొలం పొద పొన్న చెట్టు 
బ - బొ : బొంకు బొమ్మలు బొక్క 
మ - మొ :మోడెమ్ మొండెం మొగ్గ మొక్క మొలక 
య - యొ :
ర - రొ : రొక్కం రొద 
ల - లొ : లొల్లి 
- వొ 
శ - శొ : శొంఠి 
ష - షొ 
స - సొ: సొద సొక్కం 
- హొ : హొళియ 
- ళొ :
క్ష - క్షొ :
*******************
క- కో   : కోడి కోతి కోలాటం కోలాహలం
గ - గో  : గోలెం గోరువెచ్చని గోరింక గోధుమ
చ - చో : చోటు
జ - జో : జోరు జోకటం జోల జోగి 
ట- టో  : టోకు టోల్ గేటు టోకరా
డ- డో   : డ్రోను డోము
త - తో : తోక తోలు తోరణం
ద - దో  : దోరా 
న - నో  : నోరు 
ప - పో  : పోరు పోకలు
బ - బో  : బోనము బోలుకడెం
మ - మో: మోకాలు మోర మోకా 
య - యో:
ర - రో    : రోలు రోకలి రోత రోసిపోవుట
ల - లో  : లోకం లోహిత లోలకం
వ- వో   :
శ - శో   :
ష- షో   : కాష్మోరా
స - సో  : సోయి సోంపు సోగ్గాడు
హ- హో : హోరు హోలీ హోమారు
ళ- ళో    :
క్ష - క్షో    : క్షోభ


12
క - కౌ  : కౌలు కౌరవులు
గ - గౌ  : గౌరీ గౌరవం గౌడు 
చ - చౌ : చౌరస్తా
జ - జౌ : జౌలి 
ట -  టౌ : 
డ - డౌ : 
త - తౌ : తౌరఖ్యాంధ్రము
ద - దౌ : దౌడు
న - నౌ : నౌక
ప - పౌ 
బ - బౌ : బౌ బౌ
మ - మౌ : మౌకలి
య - యౌ 
ర - రౌ  : రౌలత్ చట్టం
ల - లౌ :
వ - వౌ :
శ - శౌ :
- షౌ :
స - సౌ : సౌకర్యం
హ - హౌ : హౌరా బ్రిడ్జి
ళ - ళౌ :
క్ష - క్షౌ : క్షౌరం 

*******************
.

*******************
14.
క- :
గ - :
చ - :
జ - : 
ట-  :
డ- : 
త - :
ద - :
:
ప :
బ :
మ :
య :
ర :
ల :
:
శ :
:
స :
:
:
క్ష - :
*******************
15.
క- :
గ - :
చ - :
జ - : 
ట-  :
డ- : 
త - :
ద - :
:
ప :
బ :
మ :
య :
ర :
ల :
:
శ :
:
స :
:
:
క్ష - :
*******************


******************

_*💫 పదప్రయోగాలు ⚜️*_
➖➖➖➖➖➖✍️
*_ఈ పదములు చూడండి. తెలుగులో తప్ప ఎక్కడా ఇన్ని పదములు అర్ధవంతముగా వుండవు. మనం చేసే చాలా పదప్రయోగాలు, పుస్తకాలు_* *_చదివినవే మర్చిపోతున్నాం. ఇన్ని జంట పదాలకూ మీకు వాడుక తెలుసు. తెలుసు కదా !?_* 👇

1.కలకల. 
2.కిలకిల.
3.గలగల. 
4.విలవిల. 
5.వలవల. 
6.మలమల. 
7.వెలవెల. 
8.తళతళ. 
9.గణగణ. 
10.గునగున 
11.ధనధన. 
12.ఝణఝణ. 
13.కణకణ. 
14.గడగడ. 
15.గుడగుడ. 
16.దడదడ. 
17.కిటకిట. 
18.గటగట. 
19.కటకట. 
20.పటపట. 
21.కితకిత
22.గిలిగిలి. 
23.కిచకిచ. 
24.జిబజిబ. 
25.చకచక. 
26.పక పక. 
27.మెకమెక 
28.బెకబెక. 
29.నకనక. 
30.చురచుర. 
31.చిరచిర. 
32.బిరబిర. 
33.బురబుర. 
34.పరపర. 
35.జరజర. 
36.కరకర.  
37.బరబర. 
38.చరచర. 
39.గజగజ. 
40.తపతప. 
41.టపటప. 
42.పదపద. 
43.గబగబ. 
44.గుసగుస. 
45.కువకువ.
46.ఠవఠవ. 
47.చిమచిమ. 
48.గురగుర. 
49.కొరకొర. 
50.భుగభుగ. 
51.భగభగ. 
52.ఘుమఘుమ. 
53.ఢమఢమ. 
54.దబదబ. 
55.కుహుకుహు. 

*_అందుకే దేశ భాషలందు తెలుగులెస్స._*

*_తెలుగును బ్రతికించుకుందాం !తెలుగులోనే మాట్లాడుకుందాం !_*

*_ రేపటి తరానికి బతుకు, భద్రతలతోపాటు భారతీయత కూడా నేర్పండి..._*


కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి

వెతలకు వెలుతురు చూపిన 'మూడు గుడిసెల పల్లె' కథలు

ప్రముఖ కవి, రచయిత డా. సిద్దెంకి యాదగిరి రచించిన  మూడు గుడిసెల పల్లె కథల పుస్తకం పై  డా. మండల స్వామి  రాసిన సమీక్షా వ్యాసాన్ని  ఈ రోజు తేది: ...